{ पोलिस } माझा अभिमान निबंध मराठी | Police Maza Abhiman Nibandh in Marathi
Police Maza Abhiman Nibandh in Marathi:-मित्रांनो आज आपण पोलिस माझा अभिमान निबंध मराठी या विषयावर निबंध मराठी मध्ये पाहणार आहोत तरी हा निबंध तुम्हाला आवडेल अशी आशा करून आपण निबंधास सुरवात करूया.
देशातील कायदा व सुव्यवस्था राखणे, गुन्ह्यांना प्रतिबंध व तपास करणे आणि बेकायदेशीर स्थलांतर, जातीय दंगली, आग, चक्रीवादळे, भूकंप, साथीचे रोग इत्यादींवर नियंत्रण ठेवणे आणि जातीय सलोखा वाढवणे, दुर्बल घटकांना मदत करणे इत्यादी अनेक योजनांची यशस्वी अंमलबजावणी.
पोलिसांचे कार्य हे मुख्य काम आहे. P= Polite = विनम्र, o= Obedience = आज्ञाधारक, L = Liability = जबाबदारी, I = Intelligent =बुद्धिमान, C= Courageous = धैर्यवान, E= Efficient = कार्यक्षम,
‘POLICE’ हा इंग्रजी शब्द मुळात सुसंस्कृत समाज किंवा संघटित सरकारची भावना व्यक्त करतो. प्रत्येक लोकशाही समाजात, पोलीस मुळात लोकांच्या कारभाराचे आणि हितांचे रक्षण करण्यासाठी कायद्याची एजन्सी म्हणून काम करते.
सामान्य नागरिकांप्रमाणे पोलिसांनाही कायद्याप्रती आपली जबाबदारी पार पाडावी लागते.भारतीय पोलीस संघटनेचे सध्याचे स्वरूप मुळात 1861 मध्ये तयार करण्यात आले होते, जे 1902 मध्ये पुन्हा सुधारित करण्यात आले.
या संघटनेवर 20 व्या शतकात झालेल्या बहुआयामी प्रशासकीय आणि राजकीय परिवर्तनाचा प्रभाव आहे. या संघटनेला सुरुवातीच्या काळात वसाहतवादी व्यवस्था टिकवून ठेवण्याची आणि सत्ताधारी वर्गाला लोकांपासून दूर ठेवण्याची भूमिका पार पाडायची होती, ‘Police Maza Abhiman Nibandh in Marathi’
Contents
Police Maza Abhiman Nibandh in Marathi
तर स्वातंत्र्यानंतर वसाहती पोलिस यंत्रणा विसर्जित करून नागरी पोलिसांची स्थापना व्हायला हवी होती, पण तसे झाले नाही. सामान्य कायदा आणि सुव्यवस्था आणि पोलीस राज्यघटनेच्या अंतर्गत राज्य सरकारचे विषय आहेत.
म्हणूनच पोलिसांवर राज्य सरकारचे नियंत्रण आहे आणि राज्य सरकार त्याची काळजी घेते. राज्यातील पोलीस दलाचे नेतृत्व पोलीस महासंचालक किंवा पोलीस महानिरीक्षक करतात.
राज्य ‘झोन’ नावाच्या अनेक विभागांमध्ये सोयीस्करपणे विभागले गेले आहे आणि प्रत्येक पोलीस झोन उपमहानिरीक्षकांच्या प्रशासकीय नियंत्रणाखाली आहे. एका प्रदेशात अनेक जिल्हे आहेत. “Police Maza Abhiman Nibandh in Marathi”
जिल्हा पोलिसांची विभागणी पोलिस विभाग, मंडळे आणि पोलिस ठाणी अशी करण्यात आली आहे. नागरी पोलिसांव्यतिरिक्त राज्यांचे स्वतःचे सशस्त्र पोलिस, स्वतंत्र गुप्तचर शाखा, गुन्हे शाखा इ. दिल्ली, कोलकाता, मुंबई, चेन्नई, बेंगलोर, हैदराबाद, अहमदाबाद, नागपूर, पुणे इत्यादी
शहरांमध्ये, पोलिस विभागाचे नियंत्रण पोलिस आयुक्तांच्या हातात असते, ज्यांना दंडाधिकाऱ्यांचे अधिकार असतात (दंडाधिकारी) . भारतीय पोलिस सेवेतील अधिकारी विविध राज्यांतील पोलिसांच्या वरिष्ठ पदांवर नियुक्त केले जातात, ज्यांची अखिल भारतीय स्तरावर निवड केली जाते.
सरदार वल्लभभाई पटेल राष्ट्रीय पोलीस अकादमी ही देशातील प्रमुख पोलीस प्रशिक्षण संस्था आहे, जी भारतीय पोलीस सेवेच्या (IPS) अधिकाऱ्यांना तयारी आणि सेवा-प्रशिक्षण प्रदान करते, 1948 मध्ये राजस्थानच्या माउंट आबू येथे स्थापन झाली.
1975 मध्ये हैदराबादला हलवली. या अकादमीमध्ये पोलिसांशी संबंधित अभ्यासावर संशोधन करण्याचीही व्यवस्था आहे. प्रादेशिक स्तरावर पोलीस कर्मचाऱ्यांच्या प्रशिक्षणासाठी प्रत्येक राज्य आणि केंद्रशासित प्रदेशात पोलीस प्रशिक्षण शाळा स्थापन करण्यात आल्या आहेत. Police Maza Abhiman Nibandh in Marathi
पोलिस माझा अभिमान निबंध मराठी
कोणत्याही समाजात पोलिसांची उपस्थिती ही सामाजिक सुव्यवस्था प्रस्थापित करण्यासाठी आणि टिकवण्यासाठी प्राथमिक गरज असते. विकसनशील समाजापेक्षा विकसित समाजात नागरी पोलिस अधिक सक्षम आणि जबाबदार बनले आहेत.
सामाजिक सुव्यवस्था राखण्याची जबाबदारी सिव्हिल पोलिसांवर आहे. भारतासारख्या विकसनशील राष्ट्रामध्ये, जिथे राजकीय स्थैर्य आणि विकास प्रशासन ही कायदेशीर व्यवस्थेची प्राथमिक गरज आहे, तिथे पोलीस प्रशासन अतिशय प्रभावी भूमिकेत असले पाहिजे.
कायदे स्थापन करणे आणि त्यानुसार सामाजिक पदानुक्रमेची इष्ट प्रणाली राखणे ही एक विशेष एजन्सी आहे.न्याय, शांतता आणि सामाजिक सुरक्षेसाठी पोलिसांची नितांत गरज आहे. हे शासकाच्या वैध मूल्यांचे प्रतीक आहे. सत्ता आणि सरकारचे थेट स्वरूप आहे. Police Maza Abhiman Nibandh in Marathi
पोलिस लोकांना कायद्यानुसार वागायला लावतात, असे सर्वसाधारणपणे बोलले जाते. कायद्यानुसार वागणारे सामान्य नागरिक देखील कोणत्याही व्यक्तीचे किंवा संस्थेचे असामान्य वर्तन झाल्यास पोलिसांकडून मदतीची अपेक्षा करतात.
लोकशाही समाजात सरकारची दुसरी कोणतीही संस्था नागरिकांच्या इतकी जवळ नसते.पोलिसांना ज्या विशिष्ट परिस्थितीत काम करावे लागते ते अत्यंत असहकार्य असते.
असहकार, स्वार्थी वृत्ती आणि पोलिस दलाला त्यांच्या निहित स्वार्थांमुळे बदनाम करण्याची प्रवृत्ती यासारख्या परिस्थितीमुळे एक गतिशील वातावरण निर्माण होते जेथे पोलिस आणि सामान्य समुदायाला प्रतिकार युनिट म्हणून काम करण्यास भाग पाडले जाते.
नागरिकांच्या जीवनाचे आणि स्वातंत्र्याचे रक्षण करण्यासाठी आणि शांतता राखण्यासाठी पोलिस सहाय्यकाची भूमिका पार पाडतात.लोकशाही समाजात सरकार आणि तिची पोलिस यंत्रणा दोन्ही नागरिकांप्रती जबाबदार असतात. ‘Police Maza Abhiman Nibandh in Marathi’
Police Maza Abhiman Nibandh in Marathi
आपल्या देशातील पोलीस घटनात्मकदृष्ट्या त्याच्या कृतींसाठी संसद आणि राज्य विधानमंडळांना जबाबदार आहे आणि शेवटी त्याला त्याच्या कायदेशीर वर्तनासाठी सामान्य नागरिकांचा पाठिंबा मिळतो. प्रत्येक स्तरावर त्यांनी केलेले कार्य कायद्याने दिलेल्या नियमांवर अवलंबून असते.
कायद्याप्रती त्यांची जबाबदारी न्यायिक पुनरावलोकनाद्वारे सुनिश्चित केली जाते. त्याच वेळी त्यांना त्यांच्या विभागीय संस्थेला उत्तरदायी असले पाहिजे. अशा प्रकारे आपण असे म्हणू शकतो की समाज आणि पोलीस दोन्ही एकमेकांचे अविभाज्य भाग आहेत.
जातीय उन्मादाच्या काळात लुटमार, खून, बंदुकीची बेकायदेशीर निर्मिती, बलात्कार, अपहरण इत्यादी घटना मोठ्या वेगाने घडतात. अफवांचा बाजार तापतो, दोन पंथाचे लोक, जे कालपर्यंत एकत्र बसायचे, एकमेकांच्या घरी जायचे, ताटात जेवायचे.
संपूर्ण मानवतेला टेबलावर ठेवून ते एकमेकांच्या रक्ताचे तहानलेले बनतात. अशा स्थितीत गटात गुन्हे करण्याची प्रवृत्ती वाढते. एकमेकांची प्रार्थनास्थळे, वाहतुकीची साधने, सरकारी आस्थापने इत्यादींचे नुकसान होणे ही एक सामान्य घटना बनली आहे. ‘Police Maza Abhiman Nibandh in Marathi’
शेकडो निष्पाप जीव गेले, कप! दरम्यान आर्थिक नुकसान देखील आहे अशा परिस्थितीत रोजंदारी कमावणाऱ्यांची अवस्था दयनीय बनते. विचार करण्याची आणि कृती करण्याची शक्ती वैयक्तिक नाही तर सामूहिक बनते.
अहंकार मनावर अधिराज्य गाजवतो. अशा स्थितीत पोलिसांची भूमिका महत्त्वाची ठरते, परिस्थिती सामान्य करण्यासाठी दोन्ही पंथांमध्ये समन्वय, अफवा पसरू न देणे, सार्वत्रिक प्रार्थना, सामाजिक सुरक्षा, कायदा व सुव्यवस्था दोन्ही पंथातील धर्मगुरू, धर्मगुरू, धर्मगुरू. आणि प्रसारमाध्यमे पोलिसांच्या मदतीने ते फार लवकर करतात.
शेवटी, असे म्हणता येईल की सार्वजनिक प्रशासनाच्या सर्व एजन्सी लोकांसाठी आहेत, परंतु त्यांची व्यावहारिक स्थिती वेगळी आहे. हे आवश्यक नाही की पोलिसांच्या दैनंदिन क्रियाकलाप किंवा त्याच्या नकारात्मक कृती थेट सर्व नागरिकांच्या दैनंदिन जीवनावर परिणाम करतात, परंतु त्याची अनुपस्थिती नागरिकांच्या सुरक्षिततेला आणि अस्तित्वाला धोका देऊ शकते.
पोलिस माझा अभिमान निबंध मराठी
सामान्यतः असे मानले जाते की पोलिस केवळ गुन्हेगारांना रोखतात, परंतु पोलिसांना गुन्हेगार आणि गैर-गुन्हेगार यांच्यातील गुंतागुंतीच्या परिस्थितीला सामोरे जावे लागते आणि त्यांचे मुख्य काम त्यांच्यात संतुलन राखणे आहे.
पोलिसांचे कार्य मुळात समाजाची सेवा करणे आणि त्याचे नियम पाळणे हे गुन्ह्यांना प्रतिबंध करणे आणि गुन्हेगारांना शिक्षा देण्यासाठी न्यायालयासमोर उभे करणे आहे. त्याचप्रमाणे पोलिसांनाही नागरिकांची मदत आणि सहकार्य हवे आहे.
तर मित्रांना तुम्हाला पोलिस माझा अभिमान निबंध मराठी आवडलाअसेल तर तुमच्या मित्रांना शेअर करायला विसरू नका धन्यवाद.
मित्रांनो, तुमच्याकडे “Police Maza Abhiman Nibandh in Marathi” मराठी मध्ये काही अजून माहिती तुम्हाला सुचले असतील तर आम्हाला तुमच्या शब्दात नक्की पाठवा.
तुमच्या नावासह निबंध नवीन लिहिला जाईल. तो कोठूम कॉपी केल्यास आम्ही घेत नाही.
काही अडचण येत असेल तर तुम्ही आम्हाला कमेंट करून विचारू शकता. आम्ही आपल्या प्रश्नांची उत्तर निश्चितपणे देऊ.
देशातील प्रमुख पोलीस प्रशिक्षण संस्था कोणती आहे?
सरदार वल्लभभाई पटेल राष्ट्रीय पोलीस अकादमी ही देशातील प्रमुख पोलीस प्रशिक्षण संस्था आहे.
सरदार वल्लभभाई पटेल राष्ट्रीय पोलीस अकादमी स्थापन कधी झाली?
1948 मध्ये राजस्थानच्या माउंट आबू येथे स्थापन झाली.