हॅलो मित्रांनो आज मी तुम्हाला फणस बद्दल माहिती मराठीत – Jackfruit Information in Marathi देणार आहे तर चला बघुयात.
आणखी वाचा – रामफळ
Contents
फणस बद्दल माहिती | Jackfruit Information in Marathi
१] | मराठी नाव – | फणस |
२] | इंग्रजी नाव – | Jackfruit |
३] | शास्त्रीय नाव – | Artocarpus integrifolia |
कोकणात फणसाची १५० ते २०० वर्षेवयाची झाडे सगळीकडे आढळतात. कोकणात फणसाची झाडे आपोआप उगवतात. कोकणातील उष्ण व दमट हवामान, तसेच भरपूर पाऊस या झाडाच्या वाढीसाठी पूरक आहे.
फणसाच्या फळांपासून विविध पदार्थ तयार होत असल्याने एकसारख्या पडणाऱ्या पावसाच्या काळात (जून ते सप्टेंबर) गरीबांचे अन्न म्हणून त्याचा उपयोग होतो. फणसाचे झाड सदाहरित असून ते १२ ते १८ मीटर उंच असते. बुंध्याच्या घेर १.३ ते ३.० मीटर असतो. सुमारे आठ ते दहा वर्षांनंतर फणसाच्या झाडाला फळे येतात.
फळ :- फळ आकाराने मध्यम वा मोठे असून बाहेरून जाड काटेरी आवरणवजा साल असते. काटेरी जाड सालीच्या आत गोड गरे असतात. प्रत्येकगऱ्यात एक बी असते.
चव:- फणसाची चव गोड (मधुर) असते. रंग:- फणस बाहेरून हिरवाव आतमध्ये पिवळे गरे असतात. आकार :- फणस आकाराने लंबगोलाकार व ओबडधोबड असतो.
उत्पादन क्षेत्र :- महाराष्ट्रात रत्नागिरी, ठाणे, सिंधुदुर्ग जिल्ह्यांत फणसाची लागवड मोठ्या प्रमाणात करतात. तामिळनाडू व कर्नाटक राज्यात वेलदोडे, कॉफीव मिरीच्या झाडांच्या सावलीकरिता फणसाची झाडे लावतात.
उत्पादने :- फणसाच्या गऱ्यापासून जॅम, जेली, मुरंबा, कँडी, चटणी, आईस्क्रीम, लोणचे, सरबते यांसारखे टिकाऊ पदार्थ तयार करतात. कच्च्या फणसाची भाजी करतात.
फणसाचे गरे साखरेच्या द्रावणासह हवाबंद डब्यात ठेवून टिकवून खातात. कोकणातील लोक फणसाच्या गऱ्याची पुरी, पोळी, सांदणे तयार करतात. फणसाचे चिप्स बनविले जातात.
जाती :- फणसाच्या कापा फणस व बरका फणस या दोन मुख्य जाती आहेत. घटक द्रव्ये :- फणसामध्ये जीवनसत्त्व अ, ब व लोह, प्रथिने असतात.
फायदे :- फणस शक्ती व आरोग्य देणारे आहे, जठराग्नी सतेज बनविणारे आहे. वायुदोष दूर करणारे हे एक गुणकारी फळ आहे संग्रहणी व मोडशी यांवर फणसाची साल उगाळून वापरतात.
इतर उपयोग :- या झाडाचे लाकूड बुरशी व वाळवी लागत नसल्याने फर्निचरसाठी वापरतात. फणसाच्या बियांमध्येही पौष्टिक घटक असल्याने, त्या भाजून किंवा उकडून खातात.
बी व गरे सोडून उरलेला भाग जनावरांना खाद्य म्हणून वापरला जातो. फणसाच्या पानांचाही चारा म्हणून वापर करतात. बैलगाड्या, विहिरीसाठी, भात गिरणीतील उखळीचे दांडे आणि बोटीसाठी फणसाचे लाकूड वापरतात.
फर्निचर, कॅबिनेट तसेच पेट्या तयार करण्यासाठी परदेशात (युरोपात) फणसाच्या लाकडाची निर्यात होते. साठवण :- फणसाचे आवरण जाड असल्याने ते बराच काळ टिकते. त्याच्या साठवणीची जास्त काळजी घ्यावी लागत नाही.
जॅकफ्रूट सदाहरित वृक्ष उष्णकटिबंधीय आशियातील आहे आणि त्याच्या मोठ्या फळे आणि टिकाऊ लाकडासाठी संपूर्ण आर्द्र प्रदेशात मोठ्या प्रमाणावर घेतले जाते. हिरवी न पिकलेली फळे भाजी म्हणून शिजवलेली असतात आणि तपकिरी पिकलेली फळे ताजे खाल्ली जातात गोड आम्लासाठी पण बियाभोवती असभ्य लगदा.
बिया स्थानिक पातळीवर शिजवून खाल्ल्या जातात. काकडी हे बांगलादेश आणि दक्षिण आणि आग्नेय आशियातील इतर भागात मुख्य अन्न पीक मानले जाते. कॅन केलेला किंवा प्रक्रिया केलेले जॅकफ्रूट काही ठिकाणी मांस पर्याय म्हणून लोकप्रिय झाले आहे.
काकडीचे झाड परिपक्वताच्या वेळी 15 ते 20 मीटर (50 ते 70 फूट) उंच असते आणि सुमारे 15 ते 20 सेमी (6 ते 8 इंच) लांब मोठी कडक चमकदार हिरवी पाने असतात. लहान एकलिंगी फुले घनदाट फुलांवर लागतात जी थेट खोड आणि फांद्यांमधून उगवतात.
जॅकफ्रूट हे जगातील सर्वात मोठे वृक्षजन्य फळ आहे, ते 60 सेमी (सुमारे 2 फूट) लांब आणि 18 किलो (सुमारे 40 पाउंड) पर्यंत पोहोचते. हे लंबवर्तुळाकार आणि एकूण आहे, एका कडक कोरभोवती बी-युक्त मांसाच्या अनेक “बल्ब” बनलेले आहे, हे सर्व एक उग्र रंधाने बंद आहे.
फणस खाण्याचे फायदे – Benefits of Eating Jackfruit
- रोगप्रतिकार शक्ती सुधारते.
- ऊर्जा पुन्हा भरते.
- हृदय व रक्तवाहिन्यासंबंधी आरोग्य आणि नियमित रक्तदाब याची हमी देते.
- पचन सुधारते.
- कर्करोग प्रतिबंधित करते.
- हाडे मजबूत करते.
- रक्त गुणवत्ता सुधारते.
काय शिकलात?
आज आपण फणस बद्दल माहिती मराठीत – Jackfruit Information in Marathi पाहिली आहे पोस्ट वाचल्याबद्दल मनापासून धन्यवाद