मोर पक्षी संपूर्ण माहिती व निबंध information about peacock in marathi
हे पोस्ट मोर पक्ष्याशी संबंधित आहे आणि मोराबद्दल मनोरंजक माहिती या पोस्टमध्ये देण्यात आली आहे, संपूर्ण लेख वाचा आणि पोस्टच्या शेवटी कमेंट बॉक्समध्ये आपले विचार सांगा
Contents
Peacock Information in Marathi मोर पक्षाची माहिती
- Name: Male: Peacock Female: Peahen
- नाव: नर: मोर मादी: मोरनी
- Type: Bird
- प्रकार: पक्षी
- Scientific name: Pavo cristatus
- वैज्ञानिक नाव: पावो क्रिस्टलेटस
- Colour: Blue, Green
- रंग: निळा, हिरवा
- Length: 100 to 115cm upto 195 centimeter
- लांबी: 100 ते 115 सेंटीमीटर 195 पर्यंत
- Weight: Male: 4-6kg >> Female: 2.75-4kg
- वजन: नर: 4-6 किलो >> महिला: 2.75-4 किलो
- Life: 12 to 25 years
- आयुष्य: 12 ते 25 वर्षे
मोर देखील इंडियन peafowl म्हणून ओळखला जातो.
मोर हा मोठा आकाराचा पक्षी असून त्याची लांबी मान ते शेपटी 100 ते 115cm आहे जे परिपक्वता नंतर वाढते 195 to 225 cm.
संस्कृतमध्ये मयूर म्हणून ओळखले जाणारे मोर, “सापांचा किलर” असे म्हटले जाते.
मोर मोठे आणि रंगीबेरंगी पक्षी आहेत (सामान्यत: निळे आणि हिरवे) त्यांच्या इंद्रधनुषी शेपटींसाठी ओळखले जातात. (information about peacock in marathi)
विशिष्ट शेपटीचे पंख
हे शेपटीचे पंख, एका विशिष्ट नमुन्यात पसरलेले आहेत जे पक्ष्याच्या एकूण शरीराच्या लांबीच्या 60 टक्क्यांपेक्षा जास्त आहे.
मोराचे सुंदर रंगीत डोळे आहेत.
निळा, सोने, लाल, इतर काही रंगांचे मिश्रण सारखे रंग. मोठ्या शेपटीचा वापर वीण विधी आणि प्रेमाच्या प्रदर्शनात केला जातो. हे एका भव्य पंख्यामध्ये कमानी बनवता येते जे पक्ष्याच्या पाठीपर्यंत पोहोचते आणि दोन्ही बाजूंनी जमिनीला स्पर्श करते.
या अपमानकारक पंखांच्या शेपटींच्या आकार, रंग आणि गुणवत्तेनुसार महिला आपल्या जोडीदाराची निवड करतात असे मानले जाते.
नर विरुद्ध मादी
“मोर” हा शब्द सामान्यतः दोन्ही लिंगांच्या पक्ष्यांना संदर्भित करण्यासाठी वापरला जातो. तांत्रिकदृष्ट्या, फक्त नर मोर आहेत. मादी मोहरी आहेत आणि एकत्रितपणे त्यांना मोर म्हणतात.
योग्य नर अनेक मादींचे हॅरेम गोळा करू शकतात, त्यापैकी प्रत्येक तीन ते पाच अंडी घालू शकेल. खरं तर, जंगली मोर बहुतेकदा जंगलाच्या झाडांमध्ये शेकतात.
मोरांच्या गटाला पक्ष म्हणतात.
लोकसंख्या
मोर हे कीटक, वनस्पती आणि लहान जीव खाणारे भू–भक्षक आहेत. मोराच्या दोन परिचित प्रजाती आहेत. निळा मोर भारत आणि श्रीलंकेत राहतो, तर हिरवा मोर जावा आणि म्यानमार (बर्मा) मध्ये आढळतो. कांगो मोर, एक अधिक वेगळी आणि अल्प–ज्ञात प्रजाती आफ्रिकन पर्जन्य जंगलांमध्ये राहते.
निळ्या मोरासारख्या मोरांचे मानवांनी कौतुक केले आहे आणि हजारो वर्षांपासून पाळीव प्राणी म्हणून ठेवले आहे. निवडक प्रजननामुळे काही असामान्य रंगसंगती निर्माण झाल्या आहेत, परंतु जंगली पक्षी स्वतःच दोलायमान रंगछटांनी फुटत आहेत. ते कसोटीचे असू शकतात आणि इतर पाळीव पक्ष्यांसह चांगले मिसळत नाहीत.
Essay on Peacock in Marathi मोरावर निबंध मराठी मध्ये
मित्रांनो, आज आपण मोरावर निबंध लिहिला आहे Essay on peacock in marathi मध्ये मोर वर निबंध हा वर्ग 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12 आणि महाविद्यालयीन विद्यार्थ्यांसाठी आहे.
मराठीतील मयूर निबंधाच्या मदतीने विद्यार्थी त्यांचे ज्ञान वाढवू शकतात. या निबंधाद्वारे आम्ही सांगितले आहे की मोर किती महत्वाचा आहे आणि पक्ष्याबद्दल महत्वाची माहिती दिली आहे आणि ती आपल्या देशाचे राष्ट्रीय कधी आणि का बनली.
मोर हा भारताचा राष्ट्रीय पक्षी आहे. 26 जानेवारी 1963 रोजी मोर भारताचा राष्ट्रीय पक्षी म्हणून घोषित करण्यात आला कारण भारताच्या सर्व भागांमध्ये मोर आढळतो आणि ते पाहण्यास अतिशय सुंदर आहे तसेच त्याची झलक त्याच्या भारतीय परंपरा आणि संस्कृतीत दिसून येते आहे. मोर हे दिसायला इतके आकर्षक & सुंदर आहे की एकदा कोणीही ते पाहिले की त्याच्या सौंदर्याने आकर्षक होतो.
मोराच्या विविध प्रजाती (types) वेगवेगळ्या देशांमध्ये आढळतात (found) परंतु सर्वात सुंदर प्रजाती फक्त (only) भारतात आढळतात. मोर हा पक्ष्यांमध्ये सर्वात मोठा पक्षी आहे आणि त्याच वेळी तो वजनाने सर्वात जड आहे. मोराचे तोंड लहान असते पण शरीर खूप मोठे असते. मोराची मान पातळासारखी आणि लांब गुळासारखी असते.
मोर मुख्यतः कोरड्या भागात राहणे पसंत करतो, म्हणून तो राजस्थान, उत्तर प्रदेश, हरियाणा सारख्या राज्यांमध्ये भरपूर प्रमाणात आढळतो. हवामान आणि वातावरणानुसार मोर स्वतःला साचेबद्ध करू शकतो, म्हणूनच हिमवर्षाव आणि डोंगराळ भागातही ते सहजपणे आपले जीवन जगते.
मोराचे वजन 5 ते 10 किलो असते. सुंदर असण्याबरोबरच, तो हुशार, सतर्क आणि लाजाळू स्वभावाचा आहे, तो मुख्यतः एकटे राहणे पसंत करतो, तो नेहमी मानवांपासून विशिष्ट अंतर राखतो. त्याच्या पायाचा रंग बेज पांढरा आहे आणि त्याचे पंजे तीक्ष्ण आणि टोकदार आहेत.
त्याच्या शरीराचा रंग निळ्या आणि जांभळ्या रंगांनी बनलेला आहे, जो खूप तेजस्वी आहे. मानेच्या या निळ्या रंगामुळे मोराला नीलकंठ असेही म्हणतात. त्याचे डोळे लहान आणि काळ्या रंगाचे आहेत. त्याच्या डोक्यावर लहान पंखांचा अर्धचंद्राच्या आकाराचा मुकुट आहे.
म्हणूनच त्याला पक्ष्यांचा राजा असेही म्हटले जाते. मोर बहुतांश हिरव्यागार भागात आणि शेतात आढळतो आणि तो बऱ्याचदा पाण्याच्या निश्चित स्त्रोताजवळ दिसतो, त्यामुळे तो भारतीय गावांमध्ये जास्त दिसतो. मोर हा शेतकऱ्यांचा चांगला मित्र आहे कारण तो पिकांमध्ये कीटक आणि पतंग खातो.
मोराचे आयुष्य 15 ते 25 वर्षे असते, त्याचे पंख 1 मीटरपेक्षा जास्त असते. मोराला सुमारे 200 पंख असतात, ज्याच्या शेवटी चंद्राचा आकार असतो, जो रंगीबेरंगी रंगांनी भरलेला असतो. त्याचे पंख पोकळ आहेत, जे जुन्या दिवसात शाई बुडवून लिहिण्यासाठी देखील वापरले जात होते. त्याचे पंख मखमली कापडासारखे मऊ आहेत.
हा सहसा पीपल, वटवृक्ष, कडुनिंब सारख्या उंच झाडांच्या फांद्यांवर बसतो, हा एक समूह जिवंत पक्षी आहे. हिंदु धर्मात मोराला खूप महत्त्व आहे कारण मोराचे पंख भगवान श्रीकृष्ण त्याच्या डोक्यावर घेऊन जातात आणि मोर हे भगवान शिवपुत्र कार्तिकचेही वाहन आहे. (information about peacock in marathi)
दरवर्षी नवीन पंख येतात आणि जुने पंख पडतात, त्याचे पंख सजावटीच्या फुलदाण्या बनवण्यासाठी वापरले जातात, उन्हाळ्यात हवा खाण्यासाठी हाताचे पंखे आणि आजकाल ते विविध आधुनिक डिझाईन्समध्ये देखील वापरले जातात.काही औषधी वनस्पती त्याच्या पंखांपासून बनवल्या जातात त्यांच्या पंखांना बाजारात मागणी आहे.
म्हणूनच लोकांनी त्यांची शिकार करायला सुरुवात केली आणि हळूहळू त्यांची संख्या कमी होऊ लागली, मग भारत सरकारने, मोराला संरक्षण देत, वन कायदा 1972 अन्वये त्याच्या शिकारीवर बंदी घातली, आता कोणी शिकार केली तर त्याला दंडासह कठोर कारावासाची शिक्षा आहे. ते उद्भवते. पण आजही या पक्ष्याची शिकार केली जाते, सरकारने याकडे विशेष लक्ष देण्याची गरज आहे.
मोर नर आहे तर मोरनि मादी आहे. मोर दिसायला इतका सुंदर नाही, त्याला मोठे पंखही नाहीत. मोराचे पंख लहान आहेत आणि त्यांचा रंग तपकिरी आहे. हे मोरापेक्षा शरीरात लहान आहे. मोराच्या मानेचा थोडासा भाग हिरवा असल्याचे आढळते. मोर वर्षातून दोनदा 4 ते 5 अंडी देते, त्यापैकी फक्त एक किंवा दोन जिवंत राहतात.
जेव्हा भारतात मान्सून येतो तेव्हा मोर खूप आनंदी असतो आणि तो आपले पंख पसरवतो आणि हळू हळू नाचतो, जे पाहण्यास खूप सुंदर आहे, तसेच मादी मोराला प्रसन्न करण्यासाठी पटकन, मग ती तिच्या समोर पंख लावते. ती नृत्य करते पसरत, नाचत असताना, तो नाचण्यात इतका मग्न होतो की आजूबाजूला काय चालले आहे ते कळत नाही आणि शिकारी याचा फायदा घेतात आणि मोर पकडतात. (peacock information in marathi)
मोर पक्षी इतका सजग असतो की, जेव्हा जेव्हा एखादी नैसर्गिक आपत्ती येते, तेव्हा त्याबद्दल आगाऊ कळते आणि तो सर्व पक्ष्यांना आणि लोकांना मोठ्या आवाजात आवाज करून त्याबद्दल माहिती देतो, तुम्ही पाहिले असेल की अनेक वेळा भूकंप होतात.आधी आणि मोठ्या आवाजात बोलणे सुरू होते.
मोर पक्षी देखील हुशार आहे, तो रात्रीच्या वेळी झाडांच्या उंच फांद्यांवर बसतो किंवा जेव्हा त्याला धोका वाटतो, तो शिकारी त्याला शिकार करण्यास असमर्थ असतो.
त्याचे सौंदर्य मोरावरील कवींच्या कवितांद्वारे नमूद केले गेले आहे आणि त्याच वेळी त्याची झलक भारताच्या जुन्या संस्कृतीत दिसून येते.
Information in Marathi about Peacock
मोर हा भारताचा राष्ट्रीय पक्षी आहे, तो पक्ष्यांपैकी सर्वात सुंदर आहे. सर्व पक्ष्यांमध्ये मोराचा आकार सर्वात मोठा आहे. मोर सहसा पीपल वटवृक्ष आणि कडुनिंबाच्या झाडावर आढळतो, मोरला उंच ठिकाणी बसणे आवडते. मोर इतका सुंदर असल्याने, त्याला अनेक रंगांनी सजवावे लागते.
मोराला तोंड असते आणि गळा जांभळा असतो, त्याच्या पंखांचा रंग हिरवा असतो, ज्यात जांभळा, आकाश, हिरवा, पिवळा, चंद्रासारखा रंग बनलेला असतो.
मोराचे पंख मखमली वस्त्र असल्यासारखे मऊ असतात. मोराची मान पातळ आणि गुळासारखी असते. मोराच्या पायाचा रंग बेज पांढरा असतो. मोराचे डोळे आणि तोंड लहान आहेत.
मोराच्या वाढत्या शिकारीमुळे, भारत सरकारने वन्यजीव (संरक्षण) अधिनियम, 1972 अंतर्गत पूर्ण संरक्षण दिले आहे, त्यानंतर मोरांची शिकार कमी झाली आहे.
Short information on Peacock in Marathi
मोर हा अतिशय शांत आणि लाजाळू पक्षी आहे. मोर नेहमी तीन किंवा चार मोरांसोबत राहतो. मोर सामान्यतः संपूर्ण भारतात आढळतो, परंतु त्याची प्रजाती उत्तर प्रदेश, राजस्थान, हरियाणामध्ये अधिक पसरलेली आहे. मोर नेहमी मानवांपासून दूर राहणे पसंत करतो, हे बहुतेकदा मोठ्या झाडांच्या उंच फांद्यांवर किंवा जंगलांमध्ये आढळते.
मोराचा आवाज खूप मोठा आहे, जो फक्त 2 किलोमीटर दूरून ऐकू येतो, परंतु त्याचा आवाज कर्कशाने भरलेला आहे. मोराच्या शरीराचा रंग चमकदार निळा आणि जांभळा आहे.
हा पक्ष्यांमधील सर्वात मोठा पक्षी आहे, त्याचे पंख खूप मोठे आहेत, ज्यामुळे तो लांब अंतरापर्यंत उडण्यास सक्षम आहे आणि त्याला मुख्यतः चालायला आवडते.
त्याचे पंख पोकळ आहेत तसेच पंखांवर झाडांच्या पानांसारख्या लहान पाकळ्या आहेत, पंखांच्या शेवटी चमकदार रंगांचा चंद्रासारखा आकार आहे, जो पाहण्यास अतिशय सुंदर दिसतो. मोर नैसर्गिक आपत्ती येण्याआधीच मोठा आवाज करून त्याची माहिती देतो.
मोर पावसाळ्यात खूप आनंदी असतो आणि अशा आनंदामुळे तो त्याचे पंख पसरवतो आणि गोलाकार हालचालीत हळूहळू नाचतो. नाचताना मोराच्या पंखांचा आकार अर्ध्या चंद्रासारखा असतो. मोर हा इतका सुंदर पक्षी आहे की तो पाहून कोणीही मोहित होऊ शकते.
1. मोर हा भारताचा राष्ट्रीय पक्षी आहे. हे दिसायला खूप सुंदर आहे आणि भारतभर मोर आढळतात.
2. ते हिरवे आणि निळे आहेत. मोराची मान आणि छाती निळ्या रंगाची असते. (peacock information in marathi)
3. मोराच्या शेपटीत अनेक पंख असतात जे रंगीत असतात. त्याच्या पंखांचा पुढचा भाग चंद्रासारखा आहे.
4. मोर पक्ष्याचे डोके लहान असते. त्याच्या डोक्यावर शिखा आहे आणि यामुळे मोराच्या सौंदर्यातही भर पडते.
5. मोराच्या डोक्याच्या शिखराला मुकुट देखील म्हणतात, म्हणून मोराला पक्ष्यांचा राजा देखील म्हटले जाते.
6. सुंदर मोराला 2 लांब पाय देखील आहेत जे दिसायला अतिशय कुरूप आहेत.
7. मोराचा आवाज तीक्ष्ण आणि कर्कश आहे.
8. पावसाळ्यात मोर पंख पसरून नाचतात. मोराचे नृत्य मंत्रमुग्ध करणारे आहे.
9. मोर नर आहे तर मादी मोर आहे आणि ती मोरासारखी सुंदर नाही. यात मोरासारखे पंख नसतात.
10. मोराचे मुख्य अन्न धान्य आणि कीटक आहेत, ते सापांची शिकार देखील करतात.
11. मोराचे वय 15 ते 20 वर्षे आहे आणि त्यांचे वजन सुमारे 5 किलो आहे.
12. मोराचे वैज्ञानिक नाव पावो क्रिस्टेट्स आहे.
Peacock information in Marathi 10 lines मराठीत मोर बद्दल माहिती
13. मोरांच्या कळपात एक मोर आणि 3 ते 4 मादी मोर असतात. मोर वर्षातून दोनदा अंडी घालतो.
14. शिकारी टाळण्यासाठी मोर पक्षी झाडांवर बसतात.
15. मोर हवेत उडू शकतात, पण ते जास्त काळ हवेत राहू शकत नाहीत. मोरांना जमिनीवर फिरायला आवडते.
16. पूर्वी मोर मुबलक प्रमाणात होते परंतु जास्त शिकार केल्यामुळे त्यांची संख्या खूप कमी झाली आहे. मोराच्या अनेक प्रजाती नामशेष होण्याच्या मार्गावर आहेत.
17. भारताशिवाय नेपाळ, भूतान, पाकिस्तान सारख्या देशांमध्येही हे आढळते.
18. मोर हा भारतीय सभ्यता आणि संस्कृतीचा एक भाग आहे.
19. मोराला संस्कृतमध्ये मोर असेही म्हणतात.
20. मोर हे भगवान शिव पुत्र कार्तिकेयाचेही वाहन आहे.
21. भगवान श्रीकृष्णाच्या डोक्यावर मोराचे पंख आहे.
22. मोगल सम्राट शहाजहानने तख्त–ए–ताऊस बांधले, जे मोराच्या सौंदर्याने प्रेरित होते. फारसमध्ये ताऊस म्हणजे मोर.
23. मोराचे पंख सजावटीसाठी वापरले जातात.
24. मोरांच्या पंखांपासून पंखा बनवले जातात.
मोर हा आपल्या भारत देशाचा अभिमान आणि अभिमान आहे, कृपया त्याचा बळी होण्यापासून बचाव करा कारण दिवसेंदिवस त्यांची संख्या कमी होत आहे, त्यामुळे तुम्ही लोकांना मोराचे महत्त्व पटवून दिले पाहिजे.