गुरुपौर्णिमा मराठी – Guru Purnima in Marathi
हॅलो वाचकांनो आज मी तुम्हाला गुरुपौर्णिमा बद्दल माहिती मराठीत – Guru Purnima Information, Speech, Story, Kavita, and Quotes in Marathi देणार आहे तर चला बघुयात.
Contents
- 1 गुरुपौर्णिमा बद्दल माहिती मराठीत – Guru Purnima Information in Marathi
- 2 गुरुपौर्णिमा भाषण मराठीत – Speech On Guru Purnima in Marathi | Speech In Marathi for Teacher
- 3 गुरुपौर्णिमा गोष्ट – Story Of Guru Purnima in Marathi
- 4 गुरुपौर्णिमा कविता – Guru Purnima Marathi Kavita
- 5 गुरुपौर्णिमा विचार आणि कोट – Guru Purnima in Marathi Wishes
गुरुपौर्णिमा बद्दल माहिती मराठीत – Guru Purnima Information in Marathi
महिना : | आषाढ. |
तिथी : | पौर्णिमा. |
पक्ष : | शुक्ल. |
धार्मिक महत्त्व : हिंदू धर्मानुसार मराठी महिन्यातील चौथा महिना म्हणजे आषाढ. आषाढ शुद्ध पौर्णिमा म्हणजेच गुरुपौर्णिमा होय. याला व्यास पौर्णिमा असेही म्हणतात. हा दिवस आपल्या गुरूबद्दल आदराने कृतज्ञता व्यक्त करण्याचा आहे.
दिवसाचे महत्त्व : आचार्य व्यास यांना हिंदू संस्कृतीचे आद्य गुरू मानतात. त्यामुळे या दिवसाला व्यास पौर्णिमा असेही म्हणतात. या दिवशी आदरपूर्वक गुरूंचे स्मरण करायचे असते.
श्री दत्तगुरूंच्या मंदिरांत या दिवशी उत्सव साजरा केला जातो. शाळेत जाणाऱ्या मुलांनी गुरुपौर्णिमेदिवशी आपल्या शिक्षकांना गुरू मानून त्यांचे आशीर्वाद घ्यावेत. लहान-थोर कोणीही व्यक्ती असो, तिने आपल्या जीवनात एखादा तरी गुरू करावाच.
गुरू हा आपला मार्गदर्शक असतो. आपण अडचणीत असलो तर आपण आपल्या गुरूंचे स्मरण केले की आपल्याला मार्ग सापडतो. गुरुपौर्णिमा भारतभर साजरी केली जाते.
गुरूंच्या प्रवचनाचे कार्यक्रम होतात. दक्षिण भारतात व्यासपूजेचा मोठा उत्सव असतो. गुरुपौर्णिमेच्या दिवशी आपल्या गुरूंचे अवश्य स्मरण करावे; त्यांची शिकवण आचरणात आणली तर ती त्यांना दिलेली फार मोठी गुरुदक्षिणा ठरेल.
गुरुपौर्णिमा भाषण मराठीत – Speech On Guru Purnima in Marathi | Speech In Marathi for Teacher
आदरणीय प्राचार्य सर, सर्व शिक्षक, वर्गमित्र आणि पालकांना माझे अभिनंदन. मी तुम्हा सर्वांना येथे उपस्थित असल्याबद्दल खूप खूप अभिनंदन करतो.
माझं नावं… आहे. मी वर्गात…. शिकतो. आज आपण सर्व गुरु पौर्णिमा उत्सव साजरा करण्यासाठी एकत्र जमलो आहोत. हिंदू कॅलेंडरनुसार हा उत्सव आषाढच्या तेजस्वी अर्ध्या (जून-जुलै) च्या पौर्णिमेच्या दिवशी साजरा केला जातो. मी या प्रसंगी भाषण सादर करत आहे.
गुरू पौर्णिमा उत्सव प्रामुख्याने नेपाळमध्ये हिंदू, बुद्ध आणि जैन धर्मातील लोक साजरे करतात. गुरु, शिक्षकांची या दिवशी पूजा आणि आदर केला जातो. हा सण पावसाळ्याच्या सुरूवातीस साजरा केला जातो. यावेळी तापमान खूप अनुकूल आहे.
हा दिवस महाभारताचे लेखक महर्षि वेद व्यास यांचा वाढदिवस म्हणूनही साजरा केला जातो. तो संपूर्ण मानवजातीचा गुरु मानला जात असे. संत कबीर यांचे शिष्य संत घीसाडस यांचा जन्मदिन गुरु पौर्णिमेच्या दिवशीही साजरा केला जातो.
याच दिवशी भगवान गौतम बुद्धांनी सारनाथ येथे पहिला उपदेश दिला होता. याच दिवशी भगवान शिवने सप्तरीसांना योगाचे ज्ञान दिले आणि ते पहिले गुरु झाले. थोर कबीरदासांनी अशा प्रकारे गुरूचे महत्व वर्णन केले आहे.
गुरू गोविन्द दोऊ खङे का के लागु पाँव,
बलिहारी गुरू आपने गोविन्द दियो बताय।
म्हणजेच, जर देव आणि गुरु दोघेही माझ्यासमोर उभे राहिले असतील तर प्रथम मी गुरुच्या पायाला स्पर्श केला पाहिजे कारण त्यांनीच मला देवांची ओळख / बोध करून दिला आहे. गुरू पौर्णिमा उत्सव हा दिवस साजरा केल्याने गुरु-शिष्यातील नाती अधिक दृढ होतात.
सब धरती कागज करू, लेखनी सब वनराज।
सात समुंद्र की मसि करु, गुरु गुंण लिखा न जाए।।
म्हणजेच, जर मी संपूर्ण पृथ्वी गुंडाळली आणि कागद तयार केला, सर्व जंगलातील झाडांपासून पेन तयार केले, सर्व समुद्र मंथन केले आणि शाई बनविली, तरीही मी गुरूचा वैभव लिहू शकणार नाही. गुरु आणि शिष्य यांचे नाते खूप मधुर आहे.
विद्यार्थी नेहमीच चांगल्या गुरूंकडून लक्षात राहतात आणि आयुष्यभर त्यांचा आदर करतात. म्हणूनच आपण सर्वांनी गुरु पौर्णिमेचा उत्सव संपूर्ण उत्साहात साजरा केला पाहिजे.
आशा आहे की तुम्हाला माझे भाषण आवडले असेल. शेवटी मी माझे भाषण संपवतो / संपवते धन्यवाद!
गुरुपौर्णिमा गोष्ट – Story Of Guru Purnima in Marathi
छत्रपती शिवाजी महाराज हे त्यांचे गुरुदेव समर्थ रामदास स्वामी यांचे भक्त होते. म्हणून समर्थांनासुद्धा त्याच्यावर इतर शिष्यांपेक्षा जास्त प्रेम होते.
हे पाहून इतर शिष्यांना वाटले, रामदास स्वामी शिवाजींना खूप जीव लावायचे हे पाहून काही त्यांच्या शिष्यांना त्याचा राग येत असे हे समर्थ रामदास स्वामी यांच्या लक्षात आले आणि समर्थ रामदासस्वामींनी हा भ्रम त्वरेने दूर करण्याचा संकल्प केला.
ते आपल्या शिष्यांसह जंगलात गेले. तिथे त्यांचा मार्ग गमावला. यासह, पोटात दुखावल्याची भास करीत समर्थ एका गुहेत झोपले. तेथे आल्यावर शिष्यांनी पाहिले की गुरुदेव ओरडत आहेत.
यावर तोडगा काय आहे असे विचारल्यावर समर्थ यांनी जे सांगितले यावर सर्व शिष्य एकमेकांच्या तोंडाकडे पाहू लागले. कमकुवत मानसिकता आणि ढोंगी भक्तांची अवस्था जशी होते तशे ते दिसू लागले.
शिवाजी महाराज समर्थ रामदासस्वामी यांना भेटायला गेले. या जंगलात समर्थ कुठेतरी असेल याची त्यांना माहिती मिळाली. शोधत ते एका गुहेत आले. गुहेत विव्हळण्याचा आवाज ऐकू आला. तो आवाज समर्थांचा होता. राजा शिवाजींनी हात जोडून वेदना का होतंय विचारलं.
समर्थ: शिव, पोटात असह्य वेदना होतंय.
शिवाजी महाराज: गुरुदेव, त्यावर काही औषध उपाय आहे का?
समर्थ: शिव, यावर औषध नाही! हा एक असाध्य आजार आहे. फक्त एक औषध कार्य करेल; पण जाऊ द्या.
शिवाजी महाराज: गुरुदेव, मोकळ्या मनाने सांगा. आपल्या गुरुदेवांना (आनंदी) आश्वासन दिल्याशिवाय आम्ही शांत बसू शकणार नाही.
समर्थ: मादी वाघाचे दूध आणि तेही ताजे! पण शिव, ते भेटणे शक्य नाही!
शिवाजी महाराजांनी जवळचा कमंडलू उचलला आणि निघाले. काही अंतरावर वाघिणीची दोन पिल्ले एका ठिकाणी दिसली. राजा शिवाजींनी विचार केला, हे इथे आहे तर त्यांची आईसुद्धा नक्कीच कुठेतरी इथे असेल.
योगायोगाने पिल्लांची आई तिथे आली. आपल्या मुलाजवळच्या अपरिचित व्यक्तीला पाहून ती त्यांच्याकडे पाहून जोरात आवाज काढू लागली. स्वत: राजा शिवाजी वाघाशी लढण्यास सक्षम होता; परंतु या परिस्थितीत त्यांना लढायचे नव्हते तर केवळ वाघूळ दूध हवे होते. त्याने विनवणी केली,
“आई, आम्ही तुला मारण्यासाठी किंवा आपल्या मुलांना त्रास देण्यासाठी येथे आलो नाही. आपल्या गुरुदेवाचे आरोग्य सुधारण्यासाठी, आम्हाला आपले दूध हवे आहे, ते आम्हाला द्या, आम्ही आमच्या गुरुदेवाला देतो. त्यानंतर तुम्ही मला खा.”
असे बोलून राजा शिवाजीने प्रेमाने पाठ फिरविली. अबोल प्राण्यांवरही प्रेमळ वर्तन होते. वाघाचा राग शांत झाला आणि ती त्यांना चाटायला लागला. संधी पाहून राजाने कमंडलूमध्ये तिच्या स्तनांनी दूध भरले. त्याला नमन केल्यावर, तो मोठ्या आनंदाने तेथून निघून गेला.
गुहेत पोहोचल्यावर गुरुदेवासमोर दुधाने भरलेला कमंडलू ठेवला आणि गुरुदेव समर्थांना नमन केले. “शेवटी तू वाघाचे दूध आणण्यात यशस्वी झालास!” तू धन्य शिव! तुमच्यासारखा एकच शिष्य म्हणून गुरुंचा पीडी कसा राहील?
गुरुदेव समर्थ राजाने शिवाजीच्या डोक्यावर हात ठेवून इतर शिष्यांकडे पाहिले. म्हणून, शिष्यांना समजले की जेव्हा ब्रह्मवेत्ता गुरू एखाद्या शिष्यावर प्रेम करतात तेव्हा त्याच्याकडे विशेष क्षमता असते. त्यांच्या विशेष दयाळूपणास तो पात्र आहे.
मत्सर केल्याने आपली वाईटपणा आणि अशक्तपणा वाढतो. म्हणूनच, अशा विशेष कृपेस पात्र आपल्या गुरुबांधुबद्दल मत्सर करण्याऐवजी आपण आपली दुर्बलता आणि अशक्तपणा नष्ट करण्यास तयार असले पाहिजे.
गुरुपौर्णिमा कविता – Guru Purnima Marathi Kavita
१. आई वडील प्रथम गुरू त्यांनीच केलयं जीवन सुरू,
नमन आधी करा त्यांना विसरू नका कधीच त्यांना.
बोटाला धरून चालायला शिकवलं, उचलून घेऊन बोलायला शिकवलं,
रडता रडता हसायला शिकवलं, पडत असताना उठायला शिकवलं.
रात्रंदिवस मेहनत करून त्यांनी आपल्याला उच्च शिक्षण दिलं.
आपल्याला खुश करण्यासाठी स्वतःच आयुष्य पणाला लावलं.
आपल्या एकेक मागणीसाठी स्वतःच्या इच्छानवर पाणी सोडलं.
आपण आजारी असलो तर रात्रभर ज्यांनी जागरण केलं.
स्वतःच्या हातांनी घास भरवून आपलं पालनपोषण केलं.
आयुष्यात फक्त त्यांनाच द्या अगणित असे खूप महत्त्व,
आई वडिलांच्या शब्दामध्ये नेहमी असतं देवाचं सत्व.
त्यांच्यामुळेच पाहिलंय आपण हे सुंदर जग,
सर्वात आधी खास फक्त तेच बाकी सगळे मग.
जशी पृथ्वी सोडून आईवडिलांनाच प्रदक्षिणा घालतो देवांचा देव बाप्पा,
तसचं माज्यासाठी श्वास आणि जीव आहेत माझे मम्मी पप्पा.
२. गुरू मायबाप नित्य स्मरावे,
सदा ऋणी व्हावे, संस्कारी जगावे।
गुरू गुरुजन, सद्गुरू लाभावे
ज्ञान-अध्यात्म घ्यावे जीवनमर्म कळावे।
गुरू आप्तेष्ठ, मित्र-गोत्र, समाजात मिळावे,
आपलेपण जपावे चांगले-वाईट पारखावे।
गुरू निसर्ग, पशु-पक्ष्यांकडूनी शिकावे,
नियमाने चालावे,पडावे उठुनी पुन्हा सावरावे।
गुरू स्वतःच कधी होऊनी स्वतःस पहावे,
स्वानुभवाने आजमावावे, चूक-बरोबर गणित सोडवावे।
गुरू संस्कार ,व्यवहार ,आचरण करत योग्य मार्गी चालावे,
जीवन सार्थकी लावावे,स्वतःचे अन् राष्ट्राचे हित जपावे।
गुरुपौर्णिमा विचार आणि कोट – Guru Purnima in Marathi Wishes
१. गुरु ब्रम्हा गुरु विष्णू गुरुः देवो महेश्वरा
गुरु शाक्षात परब्रम्हा तस्मै श्री गुरुवे नमः
अशा या मंगल दिनानिमित्त गुरु पौर्णिमेच्या मराठीगूरू कडून सर्वांना हार्दिक शुभेच्छा.!!
२. आयुष्याच्या या महासागरात पोहताना किनारा मात्र विसरु नका,
आयुष्यातील या चढ-उतार, सुखदुःखात पुढे पुढे जाताना,
सुवर्णमय गतकाळाची आठवण ठेवा.
ज्यांच्यामुळे आपण आयुष्याची,
रम्य सुंदर तेजोमय पहाट अनुभवतोय,
अशा आपल्या आई-वडीलांना, गुरुजनांना,
मित्रमैत्रिणींना, कळत नकळत चांगले वाईट
शिकवणार्या प्रत्येक व्यक्तीला,
पौर्णिमेच्या मराठीगूरू कडून हार्दिक शुभेच्छा.!!
आणखी वाचा – शालेय प्रार्थना आणि परिपाठ
काय शिकलात?
आज आपण गुरुपौर्णिमा बद्दल माहिती मराठीत – Guru Purnima Information, Speech, Story, Kavita, and Quotes in Marathi पाहिली आहे पोस्ट वाचल्याबद्दल मनापासून धन्यवाद.