रक्त विषयी तथ्य । Facts About Blood in Marathi
रक्त प्रकार, पेशी, दाब, प्लाझ्मा, दान आणि बरेच काही याबद्दल काही मनोरंजक तथ्ये आणि माहिती जाणून घेताना या रक्त तथ्यांचा आनंद घ्या. मानवांमध्ये आणि बहुतेक प्राण्यांमध्ये आढळणारे, रक्त हा एक आश्चर्यकारकपणे महत्त्वपूर्ण शारीरिक द्रव आहे जो आपल्या शरीराच्या पेशींमध्ये ऑक्सिजन आणि विविध पोषक द्रव्ये वाहून नेतो.
- मानवी शरीराच्या वजनाच्या सुमारे 7% रक्त बनते.
- रक्तामध्ये लाल रक्तपेशी, पांढऱ्या रक्तपेशी आणि प्लेटलेट्स असतात.
- या रक्तपेशी रक्ताच्या प्लाझ्मा नावाच्या पिवळ्या द्रवात तरंगतात. रक्त प्लाझ्मा 90% पाण्याने बनलेला असतो आणि त्यात विविध पोषक, इलेक्ट्रोलाइट्स, वायू, प्रथिने, ग्लुकोज आणि हार्मोन्स देखील असतात.
- पेशी ट्यूबच्या तळाशी गोळा होईपर्यंत सेंट्रीफ्यूज म्हणून ओळखल्या जाणार्या उपकरणात रक्त फिरवून रक्त प्लाझ्मा पेशींपासून वेगळे केले जाऊ शकते.
- शरीराभोवती ऑक्सिजन वाहून नेण्याचे महत्त्वाचे काम लाल रक्तपेशींचे असते. त्यात हिमोग्लोबिन नावाचे प्रथिन देखील असते. हिमोग्लोबिनमध्ये लोह असते जे ऑक्सिजनसह एकत्रित होऊन हिमोग्लोबिन आणि आपल्या रक्ताला लाल रंग देते.
- लाल रक्तपेशी अस्थिमज्जामध्ये विकसित होतात आणि सुमारे 120 दिवस शरीरात फिरतात.
- पांढऱ्या रक्त पेशी शरीराच्या रोगप्रतिकारक शक्तीचा एक महत्त्वाचा भाग आहेत. ते विशिष्ट जीवाणू, विषाणू, कर्करोगाच्या पेशी, संसर्गजन्य रोग आणि इतर अवांछित सामग्रीपासून बचाव करतात.
- तुमची त्वचा कापल्यावर रक्तस्त्राव मर्यादित करण्यासाठी प्लेटलेट्स रक्ताच्या गुठळ्या होण्यास मदत करतात. रक्ताच्या गुठळ्यांचे अधूनमधून नकारात्मक परिणाम होऊ शकतात, जर ते मेंदूकडे जाणाऱ्या रक्तवाहिन्यांमध्ये तयार झाले तर त्यांना स्ट्रोक होऊ शकतो तर हृदयाकडे जाणार्या रक्तवाहिनीत गुठळ्या झाल्यामुळे हृदयविकाराचा झटका येऊ शकतो.
- आपल्या पेशींपर्यंत महत्त्वाचे पदार्थ पोहोचवण्याबरोबरच, रक्त अवांछित टाकाऊ पदार्थ काढून टाकण्यास मदत करते.
- मानवी रक्ताचे गट करणे ही एक कठीण प्रक्रिया असू शकते आणि सध्या जवळपास 30 ओळखले जाणारे रक्त गट (किंवा रक्त गट) आहेत. O, A, B आणि AB अंतर्गत रक्त प्रकारांचे वर्गीकरण करणारी अधिक सरलीकृत “ABO” प्रणाली तुम्हाला कदाचित परिचित असेल. तुम्ही कोणत्या रक्तगटाचे आहात हे तुम्हाला माहीत आहे का?
- जगभरातील अनेक उदार मानव दरवर्षी रक्तदान करतात. हे रक्त महत्त्वाच्या रक्तसंक्रमणात वापरले जाते किंवा औषध बनवले जाते.
- स्वेच्छेने रक्तदान करू शकणार्या लोकांची संख्या मर्यादित करणारे कठोर नियम आहेत. यामध्ये स्क्रिनिंग प्रक्रियांचा समावेश आहे ज्यात रक्त संक्रमणाद्वारे प्रसारित केल्या जाणार्या रोगांची चाचणी केली जाते तसेच रक्तदात्याच्या शरीराला त्याचे स्वतःचे रक्त बदलण्यासाठी पुनर्प्राप्ती वेळ सुनिश्चित करते.
- मानवांसाठी जीवनाच्या मुख्य लक्षणांपैकी एक म्हणजे रक्तदाब, हे रक्त परिसंचरण रक्तवाहिन्यांच्या भिंतींवर दाबाचे माप आहे. रक्तदाब सामान्यतः एखाद्या व्यक्तीच्या वरच्या हातातून घेतला जातो. प्रत्येक व्यक्तीची सरासरी बदलत असली तरी, सामान्य माणसाचा सामान्य रक्तदाब 112/64 mmHg असतो. उच्च रक्तदाबामुळे स्ट्रोक किंवा हृदयविकाराचा झटका येण्याचा धोका वाढू शकतो.