जैवविविधता निबंध मराठी | Biodiversity Essay In Marathi

Biodiversity Essay In Marathi – मित्रांनो आज “जैवविविधता निबंध मराठी “ या विषयावर निबंध मराठी मध्ये पाहणार आहोत तरी हा निबंध तुम्हाला आवडेल अशी आशा करून आपण निबंधास सुरवात करूया.

Biodiversity Essay In Marathi

आज मानवाने निसर्गामध्ये ढवळा ढवळ करण्यास सुरुवात केली. आणि त्यामुळे मानवाला वेगवेगळ्या समस्याला तोंड द्यावे लागत आहे. आज दिवसें दिवस पर्यावरण ढासळत चालले आहे. प्रत्येक देशामध्ये आपल्याला जैविक विविधता वेगवेगळ्या स्वरुपाची दिसून येते.

जलवायूचा प्रत्यक्ष परिणाम वनस्पती व प्राण्यावर पडतो. विश्वामध्ये प्राप्त होणारी जैविक विविधता जलवायूचा कटिबन्ध आधारावर प्रदेशामध्ये विभाजीत करण्याचा प्रयत्न विज्ञानाद्वारा केला जातो. जैव विविधता वेगवेगळे प्रकार पाडले जाते. जैविक विविधततेचे संवर्धन करणे आज काळाची गरज बनली आहे.

जैविक विविधततेचे जर असेच हास होत चालले तर एक दिवस असा येईल की ह्या पृथ्वीतलावर सर्व जाती नामशेष होतील आणि सर्वत्र ओसाडाचे साम्राज्य बनेल. म्हणून व्यक्तीला. वनस्पतीला प्राण्याला भावी जीवन सुखी, समाधानी करण्यासाठी जैविक विविधततेथे संवर्धन करणे ही आज गरज बनली आहे. जर सरकाराने कायद्याने निर्बंध घातले नाही तर पृथ्वीतलावरील सर्व जाती नामशेष होतील. म्हणून सरकारने पशू प्राण्यांची बेकायदा हत्या, प्रचंड मासेमारी, वादळे, पूर, दुष्काळ, रोगराई फैलाव ह्या अशा एक ना असंख्य कारणांनी एकंदर व जैव विविधतेवर हल्ला घातला जातो आहे. “Biodiversity Essay In Marathi”

त्यामुळे पर्यावरणाचा -हास होत आहे. गायी-गुरांचे अनिबंध चरणे, शेतीचे आक्रमण ह्या विविध कारणांमुळे जंगलाचा -हास होत चालला आहे. म्हणून पर्यावरणाचा बिघडलेला समतोल नियंत्रीत करण्यासाठी जैविक विविधतेचे संवर्धन करणे ही आज काळाची गरज बनली आहे.

जैविक विविधतेच्या व्याख्या (Definitions of Biodiversity)

•  “नैसर्गिक परिस्थितीचा व सभोवतलाच्या पर्यावरणाचा अभ्यास करणाऱ्याला जैविक विविधता असे म्हणतात.”
• “पृथ्वीतलावरील सर्व सजीवांचा अभ्यास करणाऱ्याला जैविक विविधता असे म्हणतात.”
• “जाती आणि जातीतील संख्या यांच्या अध्ययन करणाऱ्या शाखेला जैविक विविधता असे म्हणतात.”
• “जाती जातींमधील बाह्य व अंतर्गत शारीरिक भिन्नता, विशिष्ट ठिकाणाच्या जातीजातींमधील प्रत्येकाची संख्या म्हणजे जातीची विविधता होय.”
•  “कोणत्या प्रदेशामध्ये विशेष रुपाने प्राप्त होणारी जीवाची विविधता आणि विभिन्न प्रकारच्या जीवाची संख्याला प्रजाति विविधता असे म्हणतात.” [Biodiversity Essay In Marathi]

जैवविविधता निबंध मराठी

जैवविविधतेला विविध प्रकारच्या वनस्पती आणि प्राणी एकत्र राहण्याचे नाव देण्यात आले आहे. त्याने प्रजाती समृद्धी आणि प्रजाती विविधता यासारख्या शब्दांचे अर्थ बदलले आहेत. जैविक जातींचा एकात्मिक दृष्टिकोन जैवविविधतेचे वर्णन करण्यासाठी इतर अनेक संज्ञा आहेत, मुख्य म्हणजे पर्यावरणीय विविधता (पारिस्थितिक प्रणाल्यांपासून उद्भवणारी), वर्गीकरण विविधता (वर्गीकरण प्रणालींपासून उद्भवणारी), कार्यात्मक विविधता (कार्यात्मक प्रणालींपासून उद्भवणारी) आणि रूपात्मक विविधता (अनुवांशिक विविधतेपासून उद्भवलेली). जैवविविधता या सर्वांकडे एक नवीन दृष्टीकोन प्रतिबिंबित करते आणि गोळा करते.

जैवविविधता महत्त्वाची का आहे? जैवविविधतेच्या महत्त्वामागील कारण असा आहे की ते पर्यावरणीय प्रणालीचे संतुलन राखते. विविध प्रकारचे प्राणी, पक्षी आणि वनस्पती एकमेकांच्या गरजा पूर्ण करतात आणि त्याच वेळी ते एकमेकांवर अवलंबून असतात.

माणसाचे उदाहरण घ्या. अन्न, राहणी यासारख्या मूलभूत गरजांसाठी, ते प्राणी, झाडे आणि इतर प्रकारच्या प्रजातींवर देखील अवलंबून आहे. आपल्या जैवविविधतेची समृद्धी पृथ्वीला राहण्यासाठी आणि जगण्यासाठी योग्य बनवते. [Biodiversity Essay In Marathi]

Biodiversity Essay

दुर्दैवाने, वाढत्या प्रदूषणाचा आपल्या पर्यावरणावर चुकीचा परिणाम होत आहे. प्रदूषणाच्या दुष्परिणामांमुळे अनेक वनस्पती आणि प्राणी आपले अस्तित्व गमावून बसले आहेत आणि अनेक नामशेष होण्याच्या मार्गावर उभे आहेत. जर हे असेच चालू राहिले तर सर्व प्रजाती नष्ट करण्याचा दिवस दूर नाही. जैवविविधता कशी वाचवायची?

सर्वप्रथम मानवाला जैवविविधतेचे महत्त्व समजून घ्यावे लागेल. रस्त्यावर चालणारी मोठी वाहने मोठ्या प्रमाणावर प्रदूषण पसरवत आहेत, जी मानवजातीसाठी एक मोठा धोका आहे.
झपाट्याने होणाऱ्या परिसरातील बदलांमुळे सजीव सामूहिकरीत्या लुप्त होतात.

एका अंदाजानुसार पृथ्वीवर असलेल्या एकूण सजीवांपैकी एक टक्का सजीव लुप्त झाले आहेत. सजीवांची पृथ्वीवर निर्मिती झाल्यापासून आजपर्यत पाच वेळा मोठ्या प्रमाणात आणि अनेक वेळा लहान प्रमाणात जैवविविधतेचा नाश झाला आहे. फेनेरोझोइक महाकल्पामध्ये (५४ कोटी वर्षांपूर्वी) जैवविविधतेचा महाविकास ‘कॅम्ब्रियनकल्पामधील विविधतेचा स्फोट’ या नावाने ओळखला जातो. (Biodiversity Essay In Marathi)

जैवविविधता निबंध

बहुपेशीय सजीवांमधील सर्व संघांची (फायलम) निर्मिती झालेली होती. त्यांपुढील ४० कोटी वर्षांमध्ये जैवविविधतेचा पुन्हा पुन्हा नाश झालेला होता. ‘कार्बोनिफेरस’ युगामध्ये सदाहरित वनांमधील वनस्पति आणि प्राण्यांचा नाश झाला.

‘पर्मियन ट्रायासिक’ युगामध्ये २५ कोटी वर्षांपूर्वी झालेला जैवविविधतेचा नाश सर्वात मोठा होता. तीन कोटी वर्षांपूर्वी पृष्ठवंशी सजीवांनी पुन्हा एकदा आपला जम बसवला. साडेसहा कोटी वर्षांपूर्वी झालेला ‘क्रिटेशियस – टर्शरी विनाश’ हा नजीकच्या काळातील जैवविविधतेचा नाश होय. याच काळात डायनोसॉर नष्ट झाले.

जैवविविधतेमध्ये माणसाचा प्रवेश झाल्यानंतर जैवविविधता आणि यास ‘हॉलोसिन विनाश’ असे म्हटले जाते. मानवी हस्तक्षेपामुळे अधिवास नष्ट झाल्याने जैवविविधतेचा हा नाश होत आहे. संयुक्त राष्ट्र संघाने जैव विविधतेच्या नाशाकडे लक्ष देण्यासाठी इसवी सनाचे २०११-२०२० हे दशक जैवविविधता दशक म्हणून जाहीर केले आहे. {Biodiversity Essay In Marathi}

Biodiversity Essay In Marathi

पूर्वी घराच्या आजूबाजूला वेगवेगळी फळांची व फुलांची झाडे लावली जायची जेणेकरून त्यावर पक्षी फुलपाखर बागडवीत पण आताच्या सध्याच्या स्तिथीत पाहिलं तर सगळीकड कॉन्क्रीटीकरण वाढलेलं आहे त्यामुळे आजूबाजूला जास्त परिसरच नाहीये व जेवढा आहे तेवढ्यात वेगवेगळी शोची झाडे लावली जातात. अस जर होत राहीलं तर त्या फुलपाखरांनी बागडायचं कुठ त्यांनी मध कुठं तयार करायचा?

वाहनांमुळे प्रदूषण वाढत आहे. पर्यावरणाची शुद्धता वाचवण्यासाठी या वाहनांवर अंकुश ठेवावा लागेल. जेणेकरून ते पुढे पर्यावरण प्रदूषित करणार नाहीत. कारखान्यांमधून बाहेर पडणारे दूषित पाणी जलजीवन खराब कर आहे.

पाण्यातील सजीवांच्या जीवाला धोका आहे. या प्रदूषित पाण्याचे योग्य व्यवस्थापन लवकरात लवकर करावे लागेल जेणेकरून ते मोठ्या आपत्तीचे स्वरूप घेऊ नये. त्याचप्रमाणे ध्वनी प्रदूषणावरही नियंत्रण ठेवले पाहिजे.

जैवविविधता निबंध

जंगलतोड हे जैवविविधता कमी होण्याचे एक प्रमुख कारण आहे. यामुळे, केवळ झाडांची संख्या कमी होत नाही तर त्यांचे निवासस्थान देखील अनेक प्राणी आणि पक्ष्यांपासून हिसकावले जात आहे, जे त्यांच्या उपजीविकेची मोठी समस्या बनली आहे. “Biodiversity Essay In Marathi”

बिघडत असलेले वातावरण पाहता त्यावर त्वरित प्रभावाने नियंत्रण ठेवले पाहिजे. प्रत्येक वनस्पती आणि प्राण्यांचा पर्यावरणाला राहण्यासाठी योग्य बनवण्याचा एक वेगळा हेतू आहे. म्हणूनच, जर आपल्याला आपल्या पर्यावरणाच्या शुद्धतेच्या उच्च स्तरावर पोहोचायचे असेल तर जैवविविधतेचे संतुलन राखण्यावर आपले लक्ष केंद्रित करावे लागेल.

तर मित्रांना “Biodiversity Essay In Marathi” हा निबंध आवडला असेल तर तुमच्या मित्रांना शेअर करायला विसरू नका धन्यवाद.

मित्रांनो, तुमच्याकडे “जैवविविधता निबंध मराठी” मराठी मध्ये काही अजून माहिती तुम्हाला सुचले असतील तर आम्हाला तुमच्या शब्दात आम्हला इमेल द्वारे नक्की पाठवा.

तुमच्या नावासह निबंध नवीन लिहिला जाईल. तो कोठून  कॉपी केल्यास आम्ही घेत नाही.

काही अडचण येत असेल तर तुम्ही आम्हाला कमेंट करून विचारू शकता. आम्ही आपल्या प्रश्नांची उत्तर निश्चितपणे देऊ.